Σελίδες

Τρίτη 5 Φεβρουαρίου 2013

ZERO DARK THIRTY (2012), της Kathryn Bigelow

Όταν ένα φιλμ με θέμα το πολυετές κυνήγι του Οσάμα Μπιν Λάντεν ξεκινάει με ηχητικά αποσπάσματα των θυμάτων της 11ης Σεπτεμβρίου να προφέρουν τα τελευταία τους λόγια σε μαύρο φόντο, αυτόματα θέτει εαυτόν μπροστά σε ένα ξεκάθαρο σταυροδρόμι. Αν από εκεί και πέρα τηρήσει μια κριτική απόσταση από τα δρώμενα, τα εναρκτήρια λεπτά μετατρέπονται σε (αναμφισβήτητο) ντοκουμέντο της απαρχής της συλλογικής παράνοιας του αμερικανικού λαού ενάντια σε ένα Σαουδάραβα, στο πρόσωπο του οποίου βρήκε την ενσάρκωση του απόλυτου κακού. Εάν όμως επιχειρήσει μιαν άνευ όρων ταύτιση με το σκοπό των διωκτών του Μπιν Λάντεν, δικαιώνοντας εν τέλει πανηγυρικά την προαναφερθείσα παράνοια, τότε βρισκόμαστε ενώπιον ενός συναισθηματικού εκβιασμού απροκάλυπτα ανήθικου. Δυστυχώς, το Zero Dark Thirty της ακριβοθώρητης Kathryn Bigelow ακολουθεί το δεύτερο μονοπάτι. Και το πράττει με έναν στόμφο αντάξιο της αλαζονείας μιας παγκόσμιας υπερδύναμης. Βλέπεις, το φιλμ "φωνάζει" το ρόλο της ίδιας της CIA στη δημιουργία του - και κάπου εδώ συνειδητοποιείς την αξία της πολιτικής δήλωσης του (κλάσεις ανώτερου) Argo.
Σε μια πιο αγνή κινηματογραφικά εποχή, κάπου στη δεκαετία του '80, το μιλιταριστικό παραλήρημα του Hollywood ντυνόταν τη φόρμα camp ταινιών δράσης με αφοπλιστική αυτογνωσία. Σήμερα, (καταφέρνει να) πλασάρεται ως σκεπτόμενο σινεμά και διεκδικεί επί ίσοις όροις τα καθωσπρέπει βραβεία της βιομηχανίας. Στην ουσία, όμως, λίγα έχουν αλλάξει: η "σκυλιασμένη" Maya, τη στιγμή που βιώνει μια προσωπική απώλεια στο βωμό του αγώνα, θα βρει το σθένος να μην τα παρατήσει και, σαν άλλος John Matrix, να δηλώσει με μάτι που γυαλίζει: and now, I'm gonna find Bin Laden, and I'm gonna kill him! Το γεγονός ότι οι ατάκες ξεστομίζονται από την κατά τα άλλα αξιολάτρευτη Jessica Chastain, προσφέρει στην Bigelow πόντους σοβαροφάνειας και τη δυνατότητα να προβάλλει τη φεμινιστική σκοπιά του έργου της. Τίποτα από αυτά, όμως, δεν μπορεί να κρύψει το γεγονός πως το Zero Dark Thirty αποτελεί μια προπαγάνδα της μυθομανούς Αμερικής, που υπερηφανεύεται για τον αμοραλισμό της. Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εικονογράφηση των βασανιστηρίων που οι πράκτορες της CIA χρησιμοποιούν στις ανακρίσεις τους και που αποτελούν βασικό αφηγηματικό στοιχείο του φιλμ. Παρουσιάζονται αποκλειστικά ως όπλο τακτικής, το οποίο μάλιστα δικαιώνεται με εμφατικό τρόπο, αφήνοντας στην άκρη τον οποιονδήποτε ηθικό προβληματισμό πάνω στο ζήτημα. Έτσι, η ειρωνική σκηνή με τη δήλωση-άρνηση του Ομπάμα για τη χρήση βίας από Αμερικανούς, καταλήγει περισσότερο ως μια πανηγυρική διακήρυξη ρεπουμπλικανικού κυνισμού κόντρα στον αφελή ιδεαλισμό των Δημοκρατικών. 
Ακόμα κι αν αναγνωρίσουμε στη σκηνοθέτη την ελευθερία να υιοθετήσει μια ματιά πλήρως α-πολιτική, το Zero Dark Thirty πάσχει από εμφανείς "κινηματογραφικές" αδυναμίες: η αφήγηση μοιάζει διαρκώς ετοιμόρροπη, οι χαρακτήρες είναι ανύπαρκτοι κι όταν ακόμα προσεγγίζονται σε ένα ανθρώπινο επίπεδο, αυτό γίνεται με χαρακτηριστική αδεξιότητα και, το αποκορύφωμα, υπάρχει μια σειρά από σεκάνς τόσο ανέμπνευστα σκηνοθετημένες που καταλήγουν προκλητικές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η παγίδα στην οποία πέφτει η συνεργάτης της Maya και η οποία παρουσιάζεται με επιλογές τόσο προφανείς που κάνουν τον George P. Cosmatos να φαντάζει αντάξιος του Spielberg. Η πονηρή Bigelow θα καδράρει στα τελευταία δευτερόλεπτα τα δακρυσμένα μάτια της Chastain, καθώς εκείνη αδυνατεί να ψελλίσει την αγαπημένη λέξη που ο αμερικάνος ήρωας οφείλει να προφέρει σε κάθε φινάλε - home. Επιλογή που κλείνει το μάτι στο προ τριετίας Hurt Locker, υπονοώντας πως απώτερη πρόθεση του φιλμ ήταν η αδίστακτη καταγραφή της εμμονής της Maya και της τελικής ματαιότητάς της. Το ότι δεν πείθει κανέναν οφείλεται στον πολύ απλό λόγο ότι είχε ήδη δικαιώσει τη μανία της ηρωίδας του και φρόντισε να το αποδείξει με μια ημίωρη κλιμάκωση βγαλμένη από video game ονείρωξη.

δείτε το trailer
https://www.youtube.com/watch?v=cAtWcvCxPhc

πηγή  http://www.filmgaze.blogspot.gr/



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου