THE COUNSELOR (2013), του Ridley Scott

Κυνικό και κρυπτικό, παροξυσμικό μα ελλειπτικό, το The Counselor είναι πάνω από όλα ένα βαθύτατα πολιτικό φιλμ. Ωστόσο, το τελικό αποτέλεσμα ακροβατεί πάνω σε ένα δυσεπίλυτο παράδοξο. Από την μία πλευρά, βρισκόμαστε μπροστά σε μια κλασική περίπτωση ανάθεσης ενός αριστοτεχνικού πρώτου υλικού σε εξόφθαλμα λάθος σκηνοθέτη (η αρχοντική εγκράτεια των αδελφών Κοέν ή ο μηδενισμός ενός Φρίντικιν θα είχε δώσει ένα αριστούργημα). Από την άλλη, πρόκειται για ένα έξοχο παράδειγμα δημιουργικής υπέρβασης: ο επιδεικτικός στιλίστας Ridley Scott αγγίζει τα όρια του πειραματισμού, παραδίδοντας ένα αφηγηματικά αντισυμβατικό φιλμ που στα περισσότερα σημεία του μοιάζει ξένο με το πρότερο έργο του. Χωρίς καμία κλιμάκωση, αγνοεί επιδεικτικά τις καθιερωμένες νόρμες στο χτίσιμο ρυθμού και χαρακτήρων, βυθίζεται σε μακροσκελή διαλογικά μέρη αφήνοντας εκτός κάδρου βασικά σημεία της πλοκής και κατορθώνει μέσα από κλασικά σχήματα να επιτρέψει σε έναν ολότελα φρέσκο κινηματογραφικό αέρα να εισέλθει στην κορεσμένη χολιγουντιανή βιομηχανία. Όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν κάλλιστα να συνοψιστούν ως μία σοφή επιλογή υποταγής του σκηνοθέτη στο σενάριό του.
Διότι, κακά τα ψέματα, ο πραγματικός auteur πίσω από το The Counselor είναι ο Cormac McCarthy. Το παρόν θα δηλώσουν οι ατελείς ήρωες που εγκλωβίζονται στο μονόδρομο των επιλογών τους, εδώ και τα εντελώς απροσδόκητα δολοφονικά εργαλεία: μετά το αεροβόλο που σκοτώνει αγελάδες, ο συγγραφέας μας συστήνει ένα κοφτερό σύρμα που χάρη σε έναν ιδιότυπο μηχανισμό επιτρέπει στο θάνατο να επέλθει κατόπιν της τραγικής συνειδητοποίησής του. Πέρα από ιδιοφυές σύμβολο της καταιγίδας που επιφυλάσσει κάθε μας επιλογή, το συγκεκριμένο όπλο μας υπενθυμίζει τους αμέτρητους τρόπους με τους οποίους ο άνθρωπος εξοντώνει το διπλανό του. Στο δυσοίωνο σύμπαν του McCarthy, τα ανώνυμα κουφάρια ταξιδεύουν μέσα σε φορτηγά, στοιβαγμένα με χρήματα και ναρκωτικά, πλάι σε απλούς, φαινομενικά αθώους "περαστικούς". Διόλου τυχαία, ο κεντρικός χαρακτήρας του Fassbender θα διατηρήσει και αυτός μέχρι τέλους την ανωνυμία του, μόνο που το πέρασμα στη βρώμικη όχθη θα γίνει συνειδητά.
Βλέπετε, αν στο No country for old men ο ήρωας του Brolin είδε εντελώς τυχαία τη βαλίτσα με τα λεφτά (και τους συνεπακόλουθους μπελάδες) να στρώνεται στο διάβα του, η επιλογή του "Συνηγόρου" να φλερτάρει με την παράλληλη πραγματικότητα του εγκλήματος είναι εκούσια. Κι αν η αδρανής πλειοψηφία της δυτικής κοινωνίας (και της ...μακαρθικής Αμερικής) διαλέγει να αγνοεί αυτήν την πραγματικότητα στην καθημερινότητά της, τούτο δεν επιφέρει καμία έκπτωση στη συνενοχή της. Η κριτική του αμερικάνου συγγραφέα, σαφώς πιο στοχευμένη αυτή τη φορά και χωρίς πολλά περιθώρια εμπάθειας για τον ήρωα (εύστοχη η "παθητική" ερμηνεία του Fassbender), θα συμπυκνωθεί σε μία τηλεφωνική συνομιλία προς το τέλος: ο κόσμος αυτός δεν μπορεί παρά να υπήρχε κι από πριν, απλά τώρα συνειδητοποιούμε την ύπαρξή του. Είτε θα πνιγούμε στη θανατερή νομοτέλειά του, είτε θα συνεχίσουμε αμέριμνοι να παραγγέλνουμε το επόμενο γεύμα μας σε πλουσιοπάροχα ρεστοράν.  

Τα πολιτικά βέλη του φιλμ, καίρια και φαρμακερά, κατοικούν στην καρδιά της (ομολογουμένως βαριάς) συμβολιστικής του. Η αναφορά στα snuff movies και στη θέση του θεατή απέναντί τους είναι μια έξυπνη μεταφορά στη συνενοχή όλων μας στα εγκλήματα (των άλλων, πάντα...) πάνω στα οποία χτίζεται η ευημερία μας. Η σεξουαλική περίπτυξη με την ("όχι απλά όμορφη, αλλά πανέμορφη" κατά τον Reiner/Bardem) Ferrari συνιστά μια από τις πλέον γλαφυρές σκηνές ξεμπροστιάσματος μιας κοινωνίας υποδουλωμένης στο φετιχισμό του εμπορεύματος. Ολόκληρος ο χαρακτήρας της αδίστακτης Malkina (εξαιρετική η Cameron Diaz) συμπυκνώνει το κυνισμό της σαρκοβόρας, νεοκαπιταλιστικής αριστοκρατίας. Εντελώς πρωτοποριακά, ο Scott θα επιτρέψει στα σύμβολα να ανατρέψουν τις κλισέ χαρακτηρολογίες, αφήνοντας μια διεισδυτική αίσθηση του "κακού" να πλανάται στην ατμόσφαιρα. Ωστόσο, δεν πράττει το ίδιο κι αναφορικά με την καλογυαλισμένη αισθητική του - σήμα κατατεθέν ενός σκηνοθέτη γαλουχημένου στα διαφημιστικά σποτ. Το δυστύχημα είναι πως στο The Counselor, αυτή η κινηματογράφηση (που άλλοτε φέρνει τις σκηνές βίας να αγγίζουν επικίνδυνα τα όρια του θεάματος κι άλλοτε μετατρέπει διαλογικές σκηνές σε μιλανέζικη πασαρέλα) κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να ανατρέψει το πολιτικό μήνυμα της ταινίας του.

πηγή
http://www.filmgaze.blogspot.gr/

δείτε το trailer
http://www.youtube.com/watch?v=6ML50I0mVHY